Materiały nadające się na podłoża do uprawy grzybów
Grzyby odżywiają się w inny sposób niż rośliny, są one bowiem organizmami cudzożywnymi. Uprawiane przez człowieka rosną na materiale pochodzenia roślinnego. Mają zdolność rozkładu szczątków roślinnych w stopniu znacznie większym niż inne mikroorganizmy. Do przygotowywania podłoża dla grzybów można użyć różnych materiałów roślinnych. Ma to duże znaczenie, gdyż można je uzyskiwać przez cały rok. Jako podłoże można stosować słomę, siano tymotki, lucerny, koniczyny, osadki i kolby kukurydzy, trociny, korę drzew, obornik koński, drobiowy i owczy. Jako dodatki mogą być wykorzystane odpady przemysłowe, np. suszona krew, kiełki browarniane, melasa, wysłodki, odpady przemysłu bawełnianego.
Podłożem do uprawy pieczarek, gdy były one jedynymi grzybami uprawianymi przez człowieka, był tylko obornik koński. Obecnie wysokie plony pieczarki uzyskuje się z różnych podłoży. Stosowanie różnorodnych materiałów w dużym stopniu upraszcza proces przygotowania podłoża do uprawy; daje to możliwość uprawy tego doskonałego grzyba w warunkach amatorskich na małą skalę, na potrzeby własnej rodziny. Jednak obornik koński, jeśli chodzi o uprawę pieczarek, jest najlepszym podłożem. Ma on zróżnicowany skład chemiczny, uzależniony od wielu czynników, a przede wszystkim różni się zawartością wilgoci. Jest to ważna cecha, bowiem oborniki otrzymywane w gospodarstwie mogą mieć wilgotność od 40 do 70%. A więc ta sama tona obornika może mieć dwa razy większą wartość, przy zachowaniu innych właściwości na tym samym poziomie. Nie każdy obornik koński nadaje się do przygotowania podłoża dla pieczarki. Istotny jest sposób karmienia koni. Wynika to z faktu, że pokarm zjadany przez konie nie jest całkowicie przyswajalny. Prawie jedna trzecia stałej masy obornika to masa bakterii białkowych, z których pieczarka czerpie składniki pokarmowe. Fosfor pobierany przez konie wraz z pokarmem jest trudno przyswajalny przez ich organizmy i w znacznych ilościach przechodzi do obornika w częściach stałych odchodów. Potas zaś jest wydalany w dużych ilościach z moczem. W rezultacie obornik z małą ilością części stałej może mieć mało fosforu, a obornik przesiąknięty małą ilością moczu mało potasu. Zawartość wapnia w oborniku jest niezwykle istotna, gdyż wpływa na utrzymanie wilgotności, zawartość powietrza i kwasowość środowiska. W przeciętnym oborniku znajduje się około 0,8% azotu, choć zdarzają się oborniki o znacznie wyższej zawartości tego składnika. W 100 kg obornika o zawartości 40 kg s.m. (suchej masy) i 0,7% azotu znajduje się 0,28 kg azotu, a w oborniku zawierającym 70 kg s.m. – 0,49 kg azotu. W 100 kg obornika o zawartości 40 kg s.m. i 1,4% azotu, składnika tego będzie w s.m. 0,56 kg. Azot jest wykorzystywany jako pokarm przez mikroorganizmy rozkładające obornik. Węgiel dostarcza energii organizmom tlenowym. O przydatności obornika do sporządzania podłoża decyduje proporcja węgla i azotu. Dlatego ściółka jest tak ważnym składnikiem obornika. Do ścielenia pod konia może być wykorzystywana tylko słoma żyta lub pszenicy, bez stosowania żadnych innych dodatków. Proporcja słomy do łajniaków może wynosić jak 3-4 : 1. Do sporządzenia podłoża musi być stosowany nawóz, który nie leżał pod końmi dłużej niż dwa tygodnie. Obornik stary, silnie rozłożony, czarny daje wyraźnie gorsze wyniki. Struktura źdźbła słomy powinna być zachowana. Nawóz musi mieć wyczuwalny zapach amoniaku, ciężar 1 m³ nie powinien przekraczać 200 kg. Bardzo ważny jest sposób żywienia koni. Nie należy stosować do tego celu wytłoków, zielonek i kiszonek oraz roślin okopowych. Słoma stanowi łatwo dostępne źródło węgla dla mikroorganizmów. Dużo słomy w oborniku może spowodować zwiększone zapotrzebowanie na azot bakterii rozkładających celulozę. Prowadzi to do szybkiego zahamowania rozkładu słomy, gdyż dostępny dla bakterii azot w słomie nie pokrywa zapotrzebowania mikroorganizmów. Ilość azotu przy rozkładzie substancji organicznej ma duże znaczenie, dlatego w praktyce istnieje potrzeba wprowadzenia dodatkowego azotu. Brak tego składnika wpływa hamująco na rozkład słomy i cały proces biologicznej fermentacji podłoża.
Słoma zbóż i siano roślin motylkowych nadają się jako materiał wyjściowy do sporządzania podłoża dla grzybów. Dla pieczarki stosuje się różne mieszanki, w których głównym składnikiem jest słoma. Przy uprawie innych gatunków jest ona także podstawowym składnikiem podłoża, na którym rosną grzyby. Przeciętnie w słomie znajduje się 0,50% azotu. Proporcja węgla do azotu wynosi 20-30 : 1. Występują duże różnice w składzie chemicznym słomy zbóż jarych i ozimych. Słoma jęczmienia i owsa rozkłada się łatwiej niż słoma pszenicy i żyta; słoma zbóż jarych ulega szybciej rozkładowi niż słoma zbóż ozimych. Składniki mineralne zawarte w słomie wywierają także wpływ na jej rozkład, gdyż mikroorganizmy wykazują podobne zapotrzebowanie na te składniki jak rośliny wyższe. Z reguły składniki mineralne w słomie występują w liczbie wystarczającej dla prawidłowego przebiegu jej rozdziału. W słomie tuż po zbiorach mogą znajdować się substancje biologiczne czynne, które przejściowo wywierają ujemny wpływ na rozwój mikroorganizmów. W normalnych warunkach substancje te bardzo szybko ulegają rozkładowi pod wpływem mikroorganizmów innych rodzajów. Zauważono, że tam, gdzie podłożem jest wyłącznie słoma, najlepsze wyniki uzyskuje się wtedy, gdy była ona brana do uprawy między ósmym a osiemnastym miesiącem przechowywania w bardzo dobrych warunkach.